Adriana Varejão, Azulejaria de Cozinha com Presuntos [Keuken tegels met hammen], 1995, olieverf op doek, 140 x 160 cm. Foto: Vicente de Mello.

Een geweldige tentoonstelling in Witte de With Rotterdam, het soort groepstentoonstelling dat ik zo sterk mis in Nederland. Een duidelijk thema met historische connectie en gevarieerd werk van hoog niveau.

Wat wij in NL kennen als Delfts Blauw is een soort keramiek dat oorspronkelijk uit China komt, daar deels geproduceerd met grondstoffen uit het Midden Oosten.
In de tentoonstelling werk van kunstenaars uit verschillende delen van de wereld die toont hoe een bepaald soort keramiek in verschillende culturen en perioden tot unieke vormen komt die ook tot iets universeels behoren.

Daarmee is dit een tentoonstelling die informatie verbeeld over de wereld zonder dat het afgedwongen educatief is. In deze tijd waarin dodelijk saai de norm is voelt deze frisse bries weldadig. Gaat dat zien.

Van de website:
“Deze tentoonstelling onderzoekt hoe vorm landsgrenzen doorkruist. Neem blauw-wit aardewerk, zoals Delfts Blauw in Nederland, Qinghua-porselein in China, Iznik-keramiek in Turkije, Azulejo in Portugal, Engels porselein (‘China’) of Talavera Poblana in Mexico. Een kosmopolitisch artefact met zijn wortels in de wereldhandel, maar overal aangepast aan lokale tradities. Het is die wereldhandel, onlosmakelijk verbonden met het kolonialisme, die samenlevingen ingrijpend veranderde. Door een kunstuiting van een wereld in beweging als vertrekpunt te nemen, nodigt deze tentoonstelling uit om historisch blauw-wit aardewerk te zien als mobiele drager van ideeën en tradities, maar ook als vertrekpunt en bestemming hiervan. Er is werk in diverse media te zien van hedendaagse kunstenaars uit Noord-, Midden- en Zuid-Amerika, Azië en Europa.”

Op een back-up schijf kwam ik deze foto tegen die ik lang geleden maakte in Lille met filmcamera die zeer primitieve foto’s maakte. Those were the days. Ik was op weg naar vrienden in Ray sur Authie en gebruikte de tussenstop om de nieuwe architectuur in Lille te bewonderen.

Als ik een interview lees in apartamento met Andrea Zittel en de foto’s van haar huis en werk bekijk kan ik niet stil zitten. Ik pak een zaag en zaag mijn aanrecht rechter af opdat ik het morgen gelijk met mijn tafel kan verven.
Ik krijg zin en energie om mijn ruimte verder te verbeteren. Om nieuw werk te maken. Ik ervaar mijn leven als beter door hoe Andrea Zittel praat over werk & leven. Over ruimte ervaren, maken en creativiteit. Haar leefruimte, woonruimte is tevens testruimte. Haar werk combineert meubel en sculptuur. Vaak is het hetzelfde: een installatie is  meubel in huis en sculptuur in een galerie. Geen slappe hap zoals zoveel mensen die op het grensgebied van kunst en design werken. Zij heeft een eigen benadering waarbij het verschil tussen kunst en gebruiksvoorwerp niet groot is, niet voornaam. ‘in my opinion art is anything that is relevant and interesting and changes the way people think’.
Iets maken vereist creativiteit, dat is geen unieke eigenschap van kunst. Zij stelt zichzelf vragen vanuit haar leven, hoe zij haar leven ervaart en vertaalt dat naar leefomgevingen. Furniture, shelter, tapestry etcetera.

de foto is een dag later gemaakt, met geverfde tafel en aanrecht

Ik was gisteren in Worm voor de Instruments Make Play Fair, een beurs met muzikanten die hun eigen instrumenten bouwen. Vaak zijn het elektronische maaksels waarmee piepjes en ruis gemaakt wordt. Gelukkig waren er ook aan aantal mensen die zicht niet hiertoe beperkten. Eén van hen was Jasna Veličković die muziek maakte met behulp van stalen kogels en andere objecten.

Carlos Amorales, We’ll See How All Reverberates, 2012. Met dank aan de kunstenaar en kurimanzutto, Mexico-Stad / New York. Foto: Peter Tijhuis

Dit is een expositie waar ik tijdelijk het eerste bezoek al besef dat ik dit vaker wil bezoeken om meer te ervaren. En dat ik een begeleidende publicatie wil hebben.
Op dit laatste moet ik nog even wachten want er is iets mis gegaan bij het drukken van de speciale uitgave bij deze expositie. Kan ik dus kopen bij een van mijn volgende bezoeken.
Er is veel te zien, van werk uit de tijd dat hij nog in Amsterdam woonde – dat ik toen al gezien heb – tot werk dat speciaal voor deze expositie gemaakt is.
Het werkt aan het eind van de tentoonstelling, Amsterdam, was mijn favoriet. Hierin komt veel van Amorales werkwijze samen. In een gang hangt een filmscript dat is ontstaan door een tekst geschreven door Amorales en een Argentijnse schrijver (naam zal ik later toevoegen) en vervolgens bewerkt met behulp van een kopieerapparaat. Zo is het script abstracter geworden en ontstond er meer ruimte voor de acteurs om het vorm te geven. In een zaaltje ernaast is de film te zien.

De expositie blijft nog lekker lang, t/m 17 mei. Gaat dat zien.

Een paar dagen na mijn bezoek lees ik een wervende recensie in Het Parool.

Zaalopname van: Carlos Amorales, Aprende a joderte (Learn to Fuck Yourself), 2019. Met dank aan de kunstenaar en kurimanzutto, Mexico-Stad / New York; en Dark Mirror, 2008. Collectie Vanhonsebrouck. Foto: Peter Tijhuis

Het is tragikomisch dat juist bij deze expositie zoveel selfies gemaakt worden. Narcisme, de fixatie op zichzelf, is één van de thema’s in Amorales werk. Als het zondagspubliek zaalteksten had gelezen hadden ze dit dadelijk begrepen en over hun positie kunnen nadenken. Maar nee, ze komen niet om te leren en om zicht te ontwikkelen. Vermaak en zelfgeilheid, daar gaat men de deur voor uit.

In De Appel zag ik de presentatie van Waveness van Maartje Fliervoet.

Maartje Fliervoet genereert nieuw beeld. Het werk in De Appel is even vaag en concreet als mijn eigen werk. Ook zij onderzoekt hoe dit nieuwe beeld te presenteren. Hoe het zich laat verhouden tot de ruimte waarin het getoond wordt en tot de beschouwer.
Het aanvangsbeeld was in dit geval fotogrammen gemaakt door buurtbewoners rond de Sloterplas in Amsterdam. De fotogrammen zijn gemaakt met water uit de plas.
Om het beeld van de niet-gefixeerde fotogrammen te behouden vindt ze een andere vorm: weefsels en inkjetprint op doek. Nieuwe kleuren, een tactiliteit.

De doeken liggen in De Appel op een stapel in het trappenhuis. Met behulp van een houten staaf kunnen de verschillende lappen opgerold worden waarna de onderliggende zichtbaar wordt.

Vandaag weer eens geprint. Op glanzend papier deze keer. Omdat ik een rol heb staan, nog twee zwarte inktpatronen voor glans papier heb en weer eens wilde zien hoe mijn foto’s het op glans doen.
En net als de eerste keer dat ik op glans papier printte ontstonden er direct krassen op het papier, zelfs zonder het aan te raken. En bij het ophangen werd het nog erger. Nu is het helemaal zeker: op glossy paper printen is geen optie voor mij.

Vervolgens nog een test print gemaakt met ‘Photo black’ (is voor glanspapier) op mat papier. Dat levert helaas geen zwart op maar grijs.

Op bovenstaande foto wordt er op glanspapier geprint.