Deleuze

concept – percept – affect

‘I think concepts involve two other dimensions, percepts and affects. That’s what interests me, not images. Percepts aren’t perceptions, they’re packages of sensations and relations that live on independently of whoever experiences them. Affects aren’t feelings, they’re becomings that spill over beyond whoever lives through them’

Deleuze, 1988

denken is positief

Voor Deleuze is denken het belangrijkst in filosofie en denken is persé positief. Ook daarin staat hij in de traditie van Spinoza. Het positieve maakt het krachtig. We kunnen een toekomst denken, we moeten een toekomst denken.

het Zijn, een Leven

het Zijn is voldoende,
toch blijft Zarahtoestra zijn grot verlaten om tot de mensen de (s)preken. Vergeefs, maar toch. Spinoza, Nietzsche, Deleuze, zij allen studeren, denken, ontwikkelen zich en willen anderen ontwikkelen. Zijn, een Leven is voldoende maar weinigen willen hun leven in meditatieve toestand doorbrengen. Enerzijds is Zijn, een Leven voldoende tegelijkertijd biedt het vlak van immanentie ruimte tot verkenning, ontmoeting. Zijn. Een Leven. Meditatie. De intuïtieve liefde tot Natuur. Het accepteren, deelnemen in, liefhebben van Natuur.

ADEM

Het woord adem kwam op door het beslagen raam effect bij een hoge dust&scratches. Ik associeerde het met ADEM of ASEM, maar in eerste instantie ging het om BESLAAN. Beslaan maakt iets niet ondoorzichtig, zoals Wiktionary beweert,  maar semi-doorzichtig. Het vervaagt, maakt minder scherp.
En wat is dit beslaan, deze onscherpte, adem op een venster. Waarachter golven, sporen. Een ondefinieerbare aanwezigheid.

Het IK wordt overschat. Het IK is romantisch en voor veel mensen is het het belangrijkst. Maar of het bestaat is al de vraag. En het belang wordt overschat. Er zijn soms persoonlijkheden als Spinoza en Einstein maar ook zij zijn onderdeel van een (werk)gemeenschap, tijd, cultuur. Mensen die hun talent weten te gebruiken.
Ons bestaan, onze cultuur is een romantisch verzinsel, een schijn. Wij verschillen minder van mieren dan ons lief is.
Wij zijn, wij als onderdeel van Natuur, nietig onderdeel van de eeuwigheid. Daarmee zijn we klein en groot. En in de korte tijdspanne van ons leven kunnen we er het beste van maken.

De zuivere immanentie van Deleuze, die zich baseert op Spinoza, maakt zich vrij van de romantiek, vrij van ijdelheid; het accepteert een Leven.

///

Er is niets buiten de werkelijkheid, de immanentie. Er zijn wel virtualiteiten, mogelijkheden. Maar alle leven speelt zich af op het immanentievlak. Het immanentievlak is waar de Natuur van Spinoza zich manifesteert.

 

Affirmatie

Het Negatieve keert niet terug. Het Identieke keert niet terug. Het Zelfde en het Gelijkende, het Analoge en het Tegengestelde keren niet terug. Slechts de affirmatie keert terug, dat wil zeggen het Verschillende en het Ongelijksoortige. /p. 436/
De eeuwige terugkeer elimineert dat wat hem onmogelijk maakt door op zijn beurt het vervoer van het verschil onmogelijk te maken. Hij elimineert de vooronderstellingen van de representatie, namelijk het Zelfde en het Gelijkende, het Analoge en het Negatieve. Want de representatie en haar vooronderstellingen keren maar één keer terug en niet voor altijd, waarna ze voor altijd worden geëlimineerd. /p. 438/
Deleuze: Verschil en herhaling

diefstal

De Ideeën die uit de imperatieven voortvloeien zijn dan ook allerminst eigenschappen of attributen van een denkende substantie: ze komen en gaan slechts door deze barst in het Ik, die maakt dat er altijd en ander in mij denkt, een ander die zelf ook moet worden gedacht. Denken is allereerst diefstal.
Gilles Deleuze – Verschil en herhaling – p 299

Verschil en herhaling maakt op mij de indruk Deleuze’s meest academische werk te zijn. Het is taai en doorwrocht en roept weinig beelden bij mij op, in tegenstelling tot zijn latere werk. Bovenstaande citaat is aangenaam poëtisch en komt eenvoudiger bij mij binnen.

The Actual and the Virtual

a perpetual exchange between the actual object and its virtual image: the virtual image never stops becoming actual. The virtual image absorbs all of a character’s actuality, at the same time as the actual character is no more than a virtuality. This perpetual exchange between the virtual and the actual is what defines a crystal; and it is on the plane of immanence that crystals appear. The actual and the virtual coexist, and enter into a tight circuit which we are continually retracing from one to the other. This is no longer a singularization, but an individuation as process, the actual and its virtual: no longer an actualization but a crystallization. Pure virtuality no longer has to actualize itself, since it is a strict correlative of the actual with which it forms the tightest circuit. It is not so much that one cannot assign the terms ‘actual’ and ‘virtual’ to distinct objects, but rather that the two are indistinguishable.
Gilles Deleuze in gesprek met Claire Parnet

samensteller

assembleerder – een creatieve verzamelaar – curator

De woorden verzamelaar en samensteller kwamen op tijdens het denken over Deleuze/Guattari. Het zijn termen die horen bij een mens. Ze horen ook bij de ‘vroege’ mens. En het zijn termen uit de kunstwereld.

worden

Toekomst en verleden hebben niet veel zin, wat telt is het tegenwoordig worden: de geografie en niet de geschiedenis, het midden en niet het begin noch het einde, het gras dat in het midden is en dat vanuit het midden groeit, en niet de bomen die een kruin en wortels hebben.

Claire Parnet in gesprek met Gilles Deleuze

anti-binair

als de linguïstiek en de informatica tegenwoordig zo gemakkelijk de rol van repressor spelen, dan komt dat omdat zijzelf functioneren als binaire machines binnen die machtsapparaten, en eerder een totale formalisering van wachtwoorden vormen dan een zuivere wetenschap van linguïstieke eenheden en abstracte informatieve inhouden.

Claire Parnet in gesprek met Gilles Deleuze

Deleuze Parnet

DIALOGEN van Gilles Deleuze en Claire Parnet uit 1977 is in 1991 in het Nederlands vertaald door Monique Scheepers. Ik vermoed dat ik het niet lang daarna aangeschaft heb. Nu is het voor de zoveelste keer herlees geniet ik evenzeer als toen.
Ik leerde Deleuze kennen door de expositie Rhizome in het Gemeentemuseum Den-Haag in 1991. Nadat ik eerst de catalogus van die expositie kocht met daarin fragmenten uit Mille Plateaux kocht ik DIALOGEN. Deleuze laat zich niet opsluiten in de academische filosofie maar voert vrijheidsstrijd door denken. Het is een heerlijke steun in het beweeglijke, zich verhoudende, leven.

denken voedt

Een goed filosofisch probleem behoeft volgens Deleuze helemaal geen oplossing, het gaat erom dat het je denken voedt en niet sust.

Sarah Posman over Gilles Deleuze in Deleuze Compendium

Scroll to Top