concept

In What Is Psylosophy schrijven Deleuze en Guattari dat een filosoof concepten bedenkt. Het geweldige van hun concepten is dat ze bruikbaar zijn, dat ze helpen leven te begrijpen en handelen ondersteunen. De handelende mens, de actieve mens, ontsnapt aan slavernij en slachtofferschap.
Onder kunstenaars zijn D&G populair omdat hun concepten uitnodigend en uitdagend zijn en ruimte scheppen. En in ruimte zit een gemeenschappelijk terrein voor filosoof en kunstenaar. Sowieso is er veel dat D&G met kunstenaars delen, uitwisselen. Hun werk zit immers vol met kunstenaars. Zoals altijd is de verbinding niet rechtstreeks, enkelvoudig. Het gaat om meervoudige verbindingen, ontmoetingen, vormingen.

smooth and striated, art and the artworld

The Aesthetic Model: Nomad art

Op pagina 572 van A thousand Plateaus schrijven Deleuze & Guattarie over haptic without touching, haptic space, ervaringsruimte. Het oog kan meer dingen dan het visuele waarnemen.
Dat toont zich ook in het werk van Robert Irwin denk ik meteen.

Kunst is bij uitstek het terrein van de smooth and striated.
Kunst is smooth en de kunstwereld is striated bij uitstek. Kunst kent geen grenzen, beperkingen. De kunstwereld (academies, musea, galeries etc) is volledig geconcentreerd in opdelen, afbakenen, verdeel en heers, bekrompenheid, onvrijheid. Het is striated in zijn extreemste vorm. Zelfs de ervaring van het werk moet beperkt worden. Het kunstwerk wordt omschreven, uitgelegd, ingedeeld, onschadelijk gemaakt.

In smoooth space is er geen lijn tussen aarde en hemel, in striated space is die wel nodig.

De kunstwereld heeft de kunst nodig maar enkel om in te pakken, er een product van te maken.

worden

Het worden van Deleuze is een groeien, een verbinden. Ontmoeten.
Wat Deleuze doet is ontsnappen. Filosofie als kunst, als literatuur. Weg uit de saaiheid, weg uit het dwangbuis.
‘Het leven is niet iets persoonlijks’, Deleuze in gesprek met Claire Parnet

percepties

waarnemen. waarnemingen. verschijningen. verschijnselen. Robert Irwin. In welke werkelijkheid leven wij? Hoe wordt dit bepaald? Ons kijken, horen, denken, voelen, waarnemen is AANGELEERD.
opvoeden is nadoen, leren is aanpassen. slavernij is de essentie van ons menselijk bestaan. Niet alleen de natuur beperkt onze mogelijkheden, wij mensen sluiten elkaar, onszelf, op en uit,

Het internet heeft dit meer versterkt dan tegengewerkt. Onze mogelijkheden vergroten niet. Onze ruimte, beweging- en denkruimte, vergroot niet. Ja, internet bood deze opties wel maar heeft zich tegenovergesteld ontwikkeld.
Het denken van Deleuze&Guattari, in het verlengde van Spinoza, verruimt dit wel. Bodies without organs, verbindingen in x dimensies, veelheden.
Ontwikkelen van onze vaardigheden, kennis, denken en dat buiten hokjes, geen lijnen om grenzen te trekken maar vluchtlijnen, Letterlijk en figuurlijk. Ontsnappen aan bedachte grenzen en vliegn zonder vleugels. Ja, we zijn mensen op planeet aarde, met al haar beperkingen én we weten nog zo weinig waartoe we in staat zijn, welke verbindingen we kunnen aangaan.

body without organs

ik denk dat verbindingen het belangrijkst zijn in de filosofie van Deleuze & Guattari. Verbindingen tussen mensen, mensen en objecten, objecten met elkaar, dieren, ideeën.
Samenstellingen. Composities. De collage is een bekende compositie maar 3 dimensionaal is even essentieel. Samenstellingen in ruimte en tijd.
Een mens met verbindingen is rijker en heeft meer mogelijkheden. Is waarschijnlijk ook vrijer. Verbindingen met mensen, dieren, dingen, geluiden, voelen, zien, boeken, enzovoort.
Hierover moet ik ook bij Spinoza lezen. In de Ethica wordt ook over veelheden gesproken. In andere termen dan Deleuze maar ook hier is er een verbinding tussen Spinoza en Guattari.

smooth and striated space

glad en gerimpeld, gevouwen. Een open en opgedeelde ruimte.
de staat wil ruimte opdelen, indelen, migratiestromen tegen gaan.
voor open communicatie is open space vereist.
open space biedt veel meer mogelijkheden en vereist ook meer moed.
de opgedeelde ruimte sluit op en lijkt daardoor veiligheid te bieden.

body without organs

Spinoza maakte geen onderscheid tussen lichaam en geest zoals Descartes deed. Het zijn bij Spinzoa twee attributen verenigd in een verzameling, lijf. De geest kan weliswaar niet door het lichaam gestuurd beïnvloed worden maar functioneert er niet los van. Het einde van het lichaam, de dood, is ook het einde van de geest. Dit betekent niet ook het einde van de gedachten, voortbrengselen van de geest. De geest is niet onsterfelijk, zij stijgt niet op. Het denken overleeft echter wel het lichaam.
Ook omdat ons denken onderdeel is van God of Natuur. [edit 4012-2019]

het lichaam zonder organen van Deleuze lijkt vooral een geheel van samenstellingen te zijn. Een geheel dat niet afhankelijk is van een essentieel onderdeel, of set van onderdelen, de organen.
Mensen worden trouwens nooit middels hun organen gedefinieerd.

Scroll to Top