What is the creative act?
Deze tekst staat in de bundel Two regimes of madness. De eerste keer dat ik het las vond ik het helder en dacht dit moet ik delen. Ik vond de tekst op Youtube.
Ik herlas de tekst om te lezen waarom ik hem wilde delen en deze keer herkende ik dat niet, kwam de tekst mij anders over. Vandaag spreekt het stuk over kunst als verzet, ‘Every act of resistance is not a work of art, even though, in a certain way, it is. Every work of art is not an act of resistance, and yet, in a certain way, it is.‘
Waarom is het een daad van verzet? Omdat het een virtualiteit laat zien die de zogenaamde werkelijkheid ter discussie stelt? Omdat verbeelding een vrijheid opeist?
Ik kom de laatste tijd steeds de opmerking tegen, o.a. bij Rosi Bratidotti in Posthuman Knowledge, dat de ratrace naar de ondergang alleen door kunst afgewend kan worden. Hoe dat is niet duidelijk. Zeker niet in de huidige vorm, waarin beeldende kunst zich toont als hebbedingetjes voor de rijksten. Eerder vind ik het in literatuur, zoals in The Freedom Artist van Ben Okri, maar kunnen mensen dit nog lezen, komt het nog binnen? Hoe brengen we kunst weer onder de aandacht, hoe delen we het, hoe verwelkomen we kijkers?
‘There is no work of art that does not call on a people who does not yet exist.‘
untitled (dawn to dusk)
Het duurde even voor het boek klaar was, er was minimaal een jaar nodig om foto’s te maken van het werk, maar het is het wachten waard: untitled (dawn to dusk) is een prachtig boek geworden over een geweldig kunstwerk van Robert Irwin.
untitled (dawn to dusk) is een voormalig militair hospitaal getransformeerd tot kunstwerk en is onderdeel van Chinati Marfa. De realisatie van het werk, 17 jaar, heeft aanzienlijk langer gekost van van het boek, 3 jaar. En beiden zijn monumentaal te noemen. Hoe slecht vliegen ook is, een bezoek aan Marfa is nog aantrekkelijker geworden. Maar het boek geeft gelukkig ook een goede indruk van hoe het werk geworden is. Het is een spel met licht en een permanent veranderde ruimte door dat licht. Het vangen van Hollands licht in een Texaanse woestijn, dat is wat Irwin onder andere gedaan heeft. Dan is 17 jaar niet eens heel erg lang.
denkbeeldig
Net als Gerald Murnane heb ik een sterk vermogen me te verhouden tot romanpersonages. Ze zijn even werkelijk las menen ‘in levende lijve’. De mensen die ik vanmiddag ontmoette bij het verplaatsen van een boot zijn niet meer of minder werkelijk dan de denkbeeldige tante in Border Districts. Die is trouwens ook denkbeeldig voor de verteller, dus dubbel voor de lezers. Maar ze kan bestaan, a life only contains virtuals.
the plains
Het grappige van het boek The Plains van Gerald Murnane is dat het uitnodigt tot en studie over het boek.
Het boek verhaalt over het onderzoek ten behoeve van een te maken film over the plains. Die film komt er niet omdat de filmmaker niet tot het beeld komt dat hij wil verbeelden. Dit beeld bestaat hoogstwaarschijnlijk niet. En daarmee is het ook een filosofie boek, waar ook over geschreven wordt in The Plains. The Plains is een studie naar the plains, schrijven, waarnemen, verbeelden, enzovoort enzoverder.
En het nodigt dus uit tot een studie. Boeiend.
ervaren
Misschien is het raar om jong kunst te willen maken. Je kunt wel met kunst willen leven op je achttiende maar de meesten weten pas na langer geleefd te hebben hoe ze zich willen verhouden tot de omgeving en wat en hoe ze willen verbeelden.
Omdat mensen op jonge leeftijd worden opgeleid tot kunstenaar maken ze vooral kunstjes. Dingen maken voor een denkbeeldige markt. Zogenaamde vrije expressie. Wat valt er uit te drukken buiten de dansvloer als je twintig bent? Vormgeven van feesten, van protest, van verlangen. Maar kunst?
Witte de With
In Witte de With zijn weer boeiende exposities. Hierboven een werk van Mariana Castillo Deball. Het interessantst vond ik de expositie Cecilia Vicuña, een retrospectieve tentoonstelling, die nog tot november te zien is.
Affirmative Critical Theory
ja er zijn genoeg redenen om somber te zijn en een negatieve visie te hebben. Maar als je daaraan toegeeft, er in meegaat, ben je slachtoffer, slaaf. Van je eigen emoties en van (rechtse) anti-intellectualistische tendensen in de maatschappij(en). In navolging van Spinoza en Deleuze moeten we samen met Braidotti nieuwe (vlucht)wegen denken.
Niet het neo-primitivisme van Badou en Zizek maar een affirmatief kritisch denken. En dat denken delen.
Denken en verbeelden
is wat ik beoog. Als ik in een nieuw boek van Rosi Braidotti, Posthuman knowledge, begin sta ik al na de inleiding met spray en camera in de hand.
Ik moet daarom ook duiddelijker zijn, dit niet verbergen. Titels kan een manier om te duiden zijn, en trefwoorden zoals ik ze ook op deze website gebruik.
fictie
‘Ik lees geen romans/literatuur meer, ik lees non-fictie, wetenschappelijke boeken’ Ik hoor dit regelmatig. Als ik ‘Verschil en herhaling’ van Deleuze les besef ik hoe belangrijke literatuur is. Dat goede literatuur de (enige) manier is om het leven te onderzoeken, te beschrijven. Dat het een levende, menselijke vorm van kennis- en inzichtvorming is.
Hölderlin, Nietzsche, Deleuze, het is een denken, en filosofie die zich met literatuur verbonden weet. Ze leunt er tegen aan en ondersteunt het.
-05-02-2019-
Charlus
Is Charlus de werkelijke hoofdpersoon van Op zoek of het drietal Albertine, Charlus, Marcel? De verteller is a body without organs, deze verteller met zijn geheugen heeft Charlus en Albertine nodig als organen. In het drietal vindt hij zichzelf, kan hij zichzelf uitdrukken. De schrijver zoekt geen verloren tijd, hij zoekt zichzelf, hij laat zichzelf vormen in deze literaire zoektocht en nodigt ons uit dit ook te doen.
Proust & signs
Als Deleuze schrijft over het werk van een ander verduidelijkt dat tegelijkertijd dat werk als zijn eigen werk. Misschien was kunst voor Deleuze hoger en belangrijker dan filosofie, al kon hij als filosoof kunst begrijpen en nadert zijn schrijven kunst. Misschien is, zeker in de eerste twee werken met Guattari, een deel van zijn werk een samengaan van kunst en filosofie. Deleuze vond de logica van Witgenstein de dood voor de filosofie. Zelf ging hij voort op Nietzsche, ook een kunstenaar filosoof.
Had David F Wallace een goede filosoof kunnen zijn? Of besefte hij dat zijn logische filosofie niet vruchtbaar was? Dat de literatuur hem meer vrijheid gaf. Een vrijheid die Deleuze wel vond in zijn visie op filosofie. Misschien is de logica zelfs geen filosofie, het is een redeneren, geen denken.
