Met veel moeite kon ik De Appel bereiken. Tijdelijk gehuisvest in een school in Nieuw-West te midden van voortdurende (weg)werkzaamheden. In hetzelfde pand vond het even roemruchte STEIM haar einde. Of De Appel het gaat overleven is onduidelijk. In Berlijn besefte ik hoe saai Amsterdam geworden is, vandaag bij De Appel zie ik dat het zelfs dodelijk saai is. Deze stad volgt Venetië, ooit een bruisende handelsstad nu een openlucht museum annex pretpark.  Op de fiets terug naar mijn studio zag ik een poster voor het zoveelste commerciële museum (museum is een onbeschermd begrip en iedere souvenirshop mag zich zo noemen), daar is wel ruimte voor in dit openlucht museum annex pretpark.

Kan onze stad nog gereanimeerd worden?

Kunst is primair ruimte creëren. Dit lijkt vergeten te zijn in dit neoliberale tijdperk met haar veilingen en kunstbeurzen waar het enkel om cijfer gaat, om geld. Ook Diversity United in Berlijn toont verhandelbare objecten. Bij Formation Camp in De Appel gaat het weer over ruimte creëren, PLAATS MAKEN.

Diversity United blijkt over Europa te gaan en ook hier weer met de wens dat kunst onze fouten herstelt en een toekomst mogelijk maakt.
Hoezo Europa? Ik vind het een problematisch begrip. De ‘Europese Cultuur’ die naast composities en schilderijen kolonialisme, slavernij en klimaatverwoesting bracht en brengt. Over welke cultuur hebben de samenstellers van D.U. het? Is het niet hoog tijd dat we luisteren naar andere culturen? Immigranten worden geacht te assimileren, onze waarden eigen maken, net zo consumptief en agressief worden als wij Oud Europeanen. Het is voortgaan op een doodlopende weg. Hou a.u.b. op kunstenaars als wegbereiders naar de ondergang te gebruiken.

Zo opent Speculative Facts, de nieuwste uitgave van Onomatopee. Ik vind dat een juiste opmerking. Onze ervaring van de werkelijkheid is een afspraak. We leren wat we zien, horen en ervaren. Hier is onze opvoeding en ons onderwijs op gebaseerd, we dienen ons aan te passen, deze aangeleerde werkelijkheid internaliseren. Momenteel zijn veel mensen verward en menen beter te weten hoe zaken functioneren dan wat de consensus is, ze accepteren feiten niet meer en willen leven naar hun eigen wanen.

Dat is droevig maar ‘de werkelijkheid’, de Europese traditie lijkt doodgelopen. Dat biedt ons geen toekomst meer, het vernietigt het leven op onze planeet. Hoe tot een nieuwe gedeelde ervaring te komen?