Een banaan denkt op zijn banaans

en een mens op z’n mens.

Jan Knol in Paradiso

Aldus Jan Knol gisteren in Paradiso. Het was éen van zijn mooie voorbeelden. Knol koppelt zijn ervaring als predikant aan zijn kennis van Spinoza om zo een helder en aanstekelijk betoog te houden.  Gisteren ging het voornamelijk over de bevrijdende werking van Spinoza’s determinisme.

Het bestuderen van Spinoza’s denken maakt een mens vrijer en blijer en Jan Knol straalt dat uit.
Degenen die er gisteren niet bij konden zijn: 11 december spreekt hij in Zutphen in het kader van DENKstof.

_nomap

installatie erik kessels in foam

Een dag nadat in _nomap aan de naam van mijn wifi-router heb toegevoegd om aan te geven dat ik hem niet ter beschikking stel aan Google, bezoek ik FOAM waar plastisch getoond wordt hoe wij met onze privacy omgaan. Erik Kessels heeft foto’s die binnen 24 uur op internet geplaatst zijn af laten drukken en in de tentoonstellingsruimte gestort.
Portretten, trouwerijen, vakantiefoto’s, gezinsmomenten. Van bevalling tot dood, we delen het met de hele wereld.

Het toont ook de enorme hoeveelheid beeld die dagelijks geproduceerd wordt. Ik doe daar zelf ook aan mee, zoals dit blog toont. Vreemd.

detail

wat is kunst?

uitzicht vanuit de appel

De vraag blijft immer relevant. De Appel besteed er nu een expositie aan, Genius without Talent. Die geeft zoals altijd geen antwoord, maar stelt boeiende vragen in de vorm van kunstwerken. Het mooiste antwoord op de vraag is te vinden in een verslag van een gesprek met Beuys door Volker Harlan. Het boek is helaas niet meer in het Nederlands te koop, maar wel nog in het Engels.

Eén van de boeiendste werken in de expo in de Appel is de video Blank Slate van Pantelis Makkas. Hierin wirden aan twee franse kinderen vragen gesteld als: Wat is beeld?, Wat is tijd?, Bestaat iemand op een foto echt? enzovoort. Daar geven het meisje en de jongen zinnige antwoorden op. Ik besefte dat de meeste Nederlandse volwassenen geen raad zouden weten met deze vragen. De afwezigheid van filosofie in ons onderwijs houd ons dom.

Ramsey Nasr over orks en mensen

stedelijk museum den bosch met werk van jurriaan molenaar

Een prachtige toespraak van Ramsey Nasr over kunst en menselijkheid. Te lezen in de Volkskrant. Gaat dat lezen.

Alvast een citaat:

“Dit kabinet, dat Nederland terug wil geven aan de Nederlander, wist elke herinnering aan Nederland uit. En u, meneer Rutte, u bent geen Ork of onbenul: u ként de Nederlandse cultuur. U kent Harry Mulisch, onze bekendste romancier: geen druppel Neerlands bloed stroomde door zijn aderen. U kent Ramses Shaffy, onze grootste chansonnier: geen druppel Neerlands bloed. U kent Vondel, onze grootste dichter: geen druppel. En Baruch de Spinoza, onze grootste filosoof – inderdaad. Nederland werd groot op vreemde smetten. En daar hoeft niemand ooit bij stil te staan, zolang u het tegendeel maar niet beweert.”

talking art

ksenia aan het woord

De lezing van Ksenia Galiaeva in het Stedelijk Museum ‘s Hertogenbosch ging over veel zaken. De essentie was voor mij waarneming en hoe fotografie die beïnvloed. Ze liet ook zien waarom ik een voorkeur heb voor middeleeuwse kunst, de periode voor het optisch perspectief. De eenogige camera heeft onze kijk op de wereld en de kunst ernstig beperkt.
Het kan niet vaak genoeg herhaald: foto’s tonen nooit de werkelijkheid.

In haar lezing analyseerde Ksenia haar eigen werk en deels ook leven. Hoe we kijken en hoe we herinneren bepaalt immers ook voor een groot deel hoe we ons leven ervaren. De Engelse versie van de lezing is als PDF te downloaden op de site van Ksenia.

toelichting in de tentoonstellingsruimte

Beuys: alles ist plastik

tijdelijke installatie in de pont

Deze foto had ik gisteren in de Pont gemaakt nog voor ik de uitspraak van Josef Beuys las in het boek Parallel Processes, dat ik in het museum kocht. Weinigen kunnen zo helder over kunst spreken als Beuys. Helaas kan hij vandaag niet de tweede kamer toespreken over het belang van kunst.

zichtbare tijd

metselwerk

Overal in Toscane/Umbrië zie je ramen en deuren die verplaatst zijn, dichtgemetseld, veranderd. Omdat de gevels niet gestuukt zijn is dit goed zichtbaar. Materialen en stijlen wisselen door de tijd. Dit toont niet alleen geschiedenis, het geeft vaak ook een mooi beeld.

poorten

Vormen veranderen, ramen en deuren worden verplaatst. Dichtgemetseld, weer (deels) open gemaakt enzovoort.

kerkraam

En dat alles op soms radicale manier.

woonhuis
Scroll to Top