Ooit was Kyoto een moderne stad

In de tachtiger jaren van de vorige eeuw is er veel gebouwd in Kyoto. Het moet toen geoogd hebben als een ultramoderne stad. Door de hele stad zie je dit soort opvallende bouwwerken en in de uitgaanswijk Gion zijn er vele straten vol van. Daarna lijkt er niets meer gebeurd te zijn. Dat heeft hoogstwaarschijnlijk met economische crisissen te maken. Nu oogt het vooral gedateerd en het voelt ook droevig als je er doorheen loopt. Dat wordt versterkt doordat er ontelbaar veel uitgaansgelegenheden zijn. Ze zitten ook op de verdiepingen van al die panden. Dit aantal staat niet in verhouding tot het aantal mensen dat uitgaat. Het zou me zelfs niet verbazen als er meer café en restaurantstoelen zijn dan inwoners.

Dit soort filmarchitectuur herinnert me er aan dat Japanse steden, en dan vooral Tokio, een inspiratie vormden voor Cyberpunk schrijvers, William Gibson voorop. Ooit toonden ze de toekomst, nu roept het nostalgie op.

Japan is lelijk

Dat had ik niet verwacht. Mijn favoriete filmland, bekend om zijn fraaie verpakkingen en evenzeer van fraaie stadsgezichten en interieurs in architectuur- en designtijdschriften is in werkelijkheid opvallend lelijk.
Het vak stedenbouw lijkt niet te bestaan. Men koopt een stukje grond en bouwt daar zijn huis of kantoortoren op. Zonder rekening te houden met de omgeving. Ongeveer het Belgische systeem.

Ook de hippe buurten in Tokyo waar de grote (mode)merken hun vestigingen hebben ogen opvallend lelijk. Er wordt vooral facadebouw gepleegd, gimmick architectuur. De ene toren knikt naar links, de ander heeft een gat in de gevel en zo onstaat er een grote drukte maar geen mooi straatbeeld.
Dit alles wordt nog versterkt door de bovengrondse leidingen. Bossen van electiciteits-, telefoon- en andere kabels kunnen weliswaar mooie plaatjes opleveren maar maken toch vooral het beeld nog slordiger.

Ook de tv-decors zijn verbazingwekkend lelijk en druk. Om het nog erger te maken staan er voortdurend teksten in beeld met lelijke photoshop effecten. Deze druktemakerij is geheel in tegenstelling tot het gedrag en de kleding van de japanners zelf.

Clichébeelden

japans design

De zebrapaden bij Ginza, de Gosplay tieners, het zijn telkens  dezelfde beelden die je van Japan ziet. En ook de verhalen zijn vaak gelijksoortig. Dat alles in automaten te koop is bijvoorbeeld, terwijl in de praktijk enkel frisdrank en sigaretten te koop zijn. Van die frisdrankautomaten zijn er wel heel veel trouwens.

Wat weer wel waar is zijn de (jonge)mannen in de gemakswinkels die naast elkaar manga’s staan te lezen. Maar verder oogt  Japan  anders dan het beeld dat we hier middels tijdschriften en andere media voor geschoteld krijgen. Zo kleden Japanners zich nog slechter dan Nederlanders en ogen ze vooral grijs. Maar ja, de paar honderd uitzonderingen bieden wel een aantrekkelijker beeld en dat wordt dan ook getoond. En natuurlijk niet vergeten: de metromedewerkers die mensen volle coupe’s in duwen. Dat zal vast tijdens de spits op een paar perrons gebeuren, maar in 99.9% van de gevallen staat men netjes in rijen en vult rustig de wagons. Als die vol zijn wacht met een paar minuten op de volgende trein. Ik geef toe: ook geen opwindend beeld.

can I help you?

De dame van het informatiepunt is blíj als ze ons kan helpen. Is er enkel een Japanse kaart in een restaurant: geen probleem, er is altijd wel een klant die helpt met vertalen. Eén blik op de plattegrond, twee keer je hoofd bewegen en er is alweer iemand: ‘can I help you?’ Meerdere keren liepen mensen een stuk mee om ons naar de bestemming te brengen.

cultuurschok

Ik heb bij mijn thuiskomst uit Japan geen last van een jetlag maar wel van een cultuurschok. In de rij bij de AH word ik niet goed van de halfnaakte vette meiden met hun grote bek, op het zebrapad word ik bijna aangereden door een fietser die vindt dat stoplichten niet voor hem gelden.

In Japan had ik hier al over gedacht: “Wat zijn Nederlanders een onaangenaam volk geworden. Hier in Japan is men niet alleen vriendelijk, het openbare leven verloopt soepel doordat men rekening met elkaar houdt. Men is zich bewust van de aanwezige anderen en beseft dat men één van de velen is. In Nederland is iedereen koning, men vindt zichzelf zó belangrijk. Anderen moeten wijken.
In Japan raken de passagiers niet geïrriteerd in overvolle metro’s.
In het werk heeft men de zelfde houding. Het wordt met inzet verricht. De medewerkers van de spoorwegen bijvoorbeeld zijn vriendelijk, beleefd en behulpzaam.”

japan here we come

10 Mei vertrek ik naar Tokio voor een bezoek aan Japan van 23 dagen. In die tijd bezoek ik 9 plaatsen. Steden en dorpen, beton en bergen, oud en nieuw. Geheel in strijd met hedendaagse conventies ben ik niet van plan daar dagelijks over te berichten. Ik verwacht veel te zien, horen, ruiken en voelen en zal daar vast na terugkomst in beeld en tekst verslag van doen.

Terwijl ik mij volzuig met  beelden, indrukken en informatie zal het op deze plek stil zijn.

kennis

In doen/werken ontwikkelt men kennis. In lezen ontwikkelt men kennis. Louter studeren leidt niet tot kennis. Zijn boeken een bron van kennis of moet de kennis in ons hoofd ontstaan?

Wat is kennis? Inzicht, feitenkennis? Op school moest ik feitenkennis uit de geschiedenis leren. Dat lukte prima, maar een paar dagen na een toets was dat weer verdwenen. Ik denk dat geschiedenis in de vorm van verhalen langer beklijft dan in de vorm van datumlijsten.

debuteren op je negentigste

Millard Kaufman, Amerikaans scenarioschrijver,  debuteerde als romanschrijver op zijn negentigste. Deze week is zijn tweede boek uitgekomen, een jaar na zijn dood op tweeennegentigjarige leeftijd. Dit is geen herintreden maar het is wel bemoedigend.

De boeken, Bowl of Cherries en Misadventure, worden uitgegeven door McSweeney’s.

bescheidenheid

De combinatie van Sonic Acts en Beagle helpt in het zich bewust zijn van de eigen plaats.

Tijdens het Sonic Acts toonde een sterrenkundige hoe klein ons sterrenstelsel is en hoe het tamelijk aan de rand ligt van het heel grote heelal. Een week eerder vertelde een geneticus hoe weinig mensen genetisch verschillen van andere diersoorten. Nadat hij eerst al had laten zien hoe al het leven op aarde dezelfde oorsprong heeft. Nu heb ik altijd al het besef gehad dat ik maar een heel klein zandkorreltje ben die bovendien slechts heel kort leeft. Deze recente sterrenkundige en biologische bijscholing bevestigd dit weer eens en het is een heerlijk rustgevende gedachte.

slimme telefoon

Vanochtend vroeg ik me af wie de naam smartphone verzonnen heeft. Daar moet toch iemand als eerste mee gekomen zijn? Misschien een science fiction schrijver? Of een medewerker van IBM (waar volgens de wikipedia de eerste smartphone ontwikkeld is) ?

Dankzij mijn vuilniszak was de tweede gedachte dat de twee Amsterdamse fotomusea passende namen hebben. Huis Marseille is een voornaam instituut in een statig pand met serieuze exposities. foam is luchtig, licht, fris, soapie.
Maar dan herinner ik me de Savon de Marseille en besef dat ook deze ochtendgedachten weer niks meer zijn dan een zeepbel.

noisy outlaws unfriendly blobs

Noisy Outlaws Unfriendly Blobs, Maps and Legends, these two titels arrived today together with a back-issue of MSweeney’s Quartely Concern. McSweeney’s makes publishing an art. There is a downside to: it’s addictive. Once you start buying them you want them all. Forget the talk about printed books having no future, this quality will always be appreciated. I’ll also switch to e-readers  for most of the books I want to read, but I’ll also keep buying this kind of precious cultural gifts.

is 2010 meer dan 2009?

amsterdam cs

Wordt het beter, gaan we vooruit? Is de geschiedenis, het leven een optelsom? Het is waarschijnlijker dat we aftellen, maar aangezien we het eind nog niet kennen rekent dat lastig.

Ik kreeg de laatste tijd veel vragen over mijn herintreden. Dat is fijn, dat mensen dit blog nog volgen en dat ze het nog steeds een goed plan vinden dat ik me weer op het kunstenaarschap ga richten. En het is terecht dat ze zich afvragen of er nog schot inzit. Er gebeurt immers weinig hier de laatste maanden. Herintreden in het hoofd is nooit de bedoeling geweest. Er moet ook iets uit. Niet persé in de vorm van kunstwerken, wel minimaal in de vorm van tekst over het denken er over. Want wees gerust, ik denk er nog steeds over.

01-01-2010, begin van een nieuwe herintreedjaar.

Waar was ik?

 In Berlin, Thüringer Wald, een dorp boven Kassel en daarna veel in de studio. Niet als herintredend kunstenaar maar als webontwerper.

Kassel die andere vier jaar

Eens in de vijf jaar bezoek ik Kassel. Buiten camping en Documenta locaties zie ik dan niets. Eind juni kampeerde ik een stukje boven Kassel. Op een schiereiland in een riviertje. Oh wat mooi.

De Column Van Tegenwoordig

Over de Column Van Tegenwoordig wordt al net zo veel gezeken als over De Jeugd Van Tegenwoordig. Nou trekt de Jeugd zich daar niets van aan, heeft ze nooit gedaan ook. Zij doet wat ze voelt dat ze moet doen en het boeit haar niet wat anderen daar van vinden. De Column streeft naar een zelfde houding, hij kent geen grenzen, regels en richtlijnen. Wat eruit moet komt eruit. De Column braakt, schijt of zweet zijn woorden uit en gaat vervolgens wat in dit afval roeren en kneden. Daar komt dan weer een nieuwe Column uit voort.
En zoals dat bij het afscheiden van lichaamsvocht gebruikelijk is doet iedereen het. Met name daar gaat juist de kritiek over. Dat iedere figuur een stukje afscheidt en dit schaamteloos aan het publiek toont.
Opvallend vaak zeuren dezelfde mensen over de teloorgang van de taal, het verdwijnen van het geschreven woord en ontlezing. Bedoelen ze dat er teveel geschreven wordt en te weinig gelezen? Dit klagen gebeurt trouwens weer vaak als Column.

= mijn huiswerk van afgelopen week.

vrijheid

-aan het afschrikwekkendste en diepste verlangen van de mens, zijn machtsdrift – men noemt die drift ‘vrijheid’- moet het langdurigst paal en perk gesteld worden. Daarom is de ethiek er tot op heden met haar onbewuste opvoeders- en telersinstincten op gericht geweest de machtswellust binnen de perken te houden: zij zet het tirannieke individu in een kwaad daglicht en benadrukt met haar verheerlijking van de gemeenschapszorg en de vaderlandsliefde het machtsinstinct van de kudde.

Friedrich Nietzsche, Nagelaten fragmenten, Deel 6, uitgeverij SUN

time is by my site

living in the ice age

love will tear us apart, ook dat nog. Mijn gedachten gaan nog steeds naar La vie moderne, waar ik drie dagen geleden al over schreef. De boeren in de film leven in een andere tijd dan wij. Het enige dat wij met ze delen zijn de seizoenen.
Nou is dat natuurlijk onzin, ze leven wel degelijk in dezelfde tijd. Ze gaan wel anders met het fenomeen tijd om. Hoe meer ik er over denk hoe minder groot de verschillen lijken. Ook stadsbewoners zijn gevoelig voor de lengte der dagen en voor seizoenswisselingen. En de boeren staan ook ‘s winters vroeg op en melken bij kunstlicht.

En toch. Tijd ís relatief, althans deels. Aiaiai, dit stukje loopt helemaal vast. Ik begon juist enthousiast nadat ik me vanochtend ingeschreven had voor een cursus essays schrijven.

Een dag later nog een poging. Ik verveel me niet en heb het niet druk. Ik leef het liefst vandaag. Ik vier zelden mijn verjaardag. Ik laat me niet graag opsluiten in verwachtingen. Ik hou van de filosofie van Deleuze en Guattari met haar rhizomes, lagen en vluchtlijnen. Ik sta ambivalent ten opzichte van reizen. Ik denk dat Spinoza gelijk heeft in zijn standpunt dat er geen vrije wil is.
De boeren in La vie moderne leven in hun tempo ik leef in mijn tempo, u leeft in uw tempo. Mijn vraag is: in hoeverre kunnen we ons eigen tempo bepalen?

inspiratie

Vandaag is er voldoende tijd te besteden aan de kunsttak van mijn werkbestaan. Maar wat zal ik eens doen? Tekenen? Werkbezoek aan de borduurmachinewinkel? Of gewoon lekkker naar FOAM fietsen en de foto’s van Richard Avedon bewonderen? Bij het kunst maken komen opeens zaken als zin en inspiratie om de hoek kijken. Geen deadline, geen ongeduldige opdrachtgevers. De kunstenaar kent geen zweep?

Scroll to Top